Roztocze w trzy dni. Przewodnik po polskiej Toskanii.
Czy marzysz, aby odpocząć od pracy, codziennego zgiełku i wielkomiejskiego smogu? Jeśli tak, to Roztocze jest idealnym miejscem, w które powinieneś/powinnaś się wybrać. W tym artykule dowiesz się, jak zaplanować te trzy dni, aby wypocząć i zwiedzić mnóstwo lokalnych atrakcji.
Położenie geograficzne Roztocza
Roztocze to kraina rozciągającą się od Kraśnika aż do Lwowa. My skupimy się jednak na Roztoczu Środkowym, które znajduje się niedaleko Zamościa. Ta malownicza kraina w południowo-wschodniej Polsce z pewnością pozwoli na relaks i pełnowartościowy wypoczynek. Pandemia koronawirusa sprawiła, że wiele połączeń zostało mocno ograniczonych. Z tego też względu niniejszy przewodnik jest dedykowany zwiedzaniu z wykorzystaniem własnego samochodu. Można oczywiście wybrać transport zorganizowany, jednakże trzeba liczyć się z faktem, iż wiele połączeń będzie mocno ograniczonych lub niedostępnych. Poza tym - nie ma nic lepszego niż samochodowa podróż ze znajomymi bądź bliskimi w nieznane miejsca warte odkrycia, prawda? Naszą bazą noclegową będzie Zamość. Chociaż sam geograficznie nie należy do Roztocza to leży w odległości zaledwie kilkunastu kilometrów od niego. W tym mieście jest także najwięcej atrakcji do zobaczenia, a wiele lokali otwartych jest do późnych godzin wieczornych. Oferta noclegowa jest tutaj bardzo bogata – mamy do wyboru hotele, hostele a także prywatne apartamenty gotowe do wynajęcia poprzez odkrywajroztocze.pl. Najwięcej zapłacimy za oferty zlokalizowane na Starym Mieście, im dalej od niego tym będą one odpowiednio tańsze. Zamość jest miastem liczącym ok. 65 tys. mieszkańców, korki na ulicach są raczej rzadko spotykane a trasy pomiędzy różnymi częściami miasta można pokonać stosunkowo szybko. Z tego też względu wynajęcie apartamentu w centrum wcale nie jest konieczne – agroturystyczne gospodarstwa położone na przedmieściach również wchodzą w grę.
Dzień pierwszy – Zamość
Okej, zameldowaliśmy się już w apartamencie, miła Pani przekazała nam klucze, co dalej? Zwiedzanie warto zacząć od Rynku Wielkiego wraz ze Starym Miastem. Miejsce to cechuje unikalny układ architektoniczny. Rynek jest kwadratem o wymiarach 100x100m. Otaczają go piękne kamienice wraz z majestatycznym ratuszem, który znajduje się nie na środku placu, jak zwykło to bywać, lecz w rzędzie kamienic. Jeśli mamy ochotę zjeść jakiś posiłek, nie będzie z tym problemu, gdyż w podcieniach kamienic ulokowanych jest mnóstwo restauracji. Na kawę warto wybrać się do lokalu Mazagran położonym przy ulicy Pereca. Na Starym mieście znajdują się trzy rynki – Wielki, Wodny oraz Solny. Na Rynku Wodnym zainstalowane są multimedialne fontanny, co sprawia, że jest to idealne miejsce do odpoczynku w letni dzień. Za Rynkiem Solnym znajduje się budynek dawnej Akademii Zamojskiej, w którym obecnie mieści się I Liceum Ogólnokształcące. Tuż obok niego zlokalizowany jest kościół Św. Katarzyny, w którego podziemiach podczas II WŚ przechowywano obraz Jana Matejki „Hołd Pruski”. Na Starym Mieście warto zwiedzić również majestatyczny kościół pw. Zwiastowania NMP a także pięknie odrestaurowaną Katedrę Zamojską. W jej podziemiach spoczywa ciało Jana Zamoyskiego, założyciela miasta. Niedaleko Katedry znajduje się muzeum broni Arsenał. Jest to prawdziwa gratka dla miłośników historii i broni – na wielu salach możemy podziwiać jak zmieniały się oręża na przestrzeni wieków. Punktem, którego nie można pominąć w Zamościu z pewnością jest wizyta w Parku Miejskim. Staw, który się w nim znajduje pamięta nawet foki, lecz teraz będziemy mogli spotkać jedynie łabędzie lub kaczki. Na zbiorniku wodnym znajduje sporych rozmiarów fontanna multimedialna, która po zmroku zachwyca swym pięknem. Park Miejski pełen jest zadbanych alejek i ścieżek, które otacza bujna roślinność, jest to idealne miejsce do relaksu i wypoczynku. Nie dalej, niż kilometr od starówki znajduje się również ZOO. Jest to jedyny ogród zoologiczny należący do organizacji EAZA położony we wschodniej Polsce. Zwiedzenie całego obiektu powinno zająć nieco ponad dwie godziny. Do największych atrakcji tego zoo należą żyrafy, lwy, tygrysy, niedźwiedzie a także różne rodzaje małp, w tym gibon. Atrakcji w Zamościu jest sporo, ciężko będzie zaliczyć wszystkie punkty wycieczki podczas jednego dnia. Jest to jednak nasza baza docelowa, możemy więc spokojnie rozłożyć zwiedzanie na kilka dni. Jeśli poczujemy chęć wybrania się na większe zakupy, idealnym miejscem będzie największa w regionie galeria handlowa „Twierdza” położona na ulicy Przemysłowej.
Inne miejsca warte zobaczenia w Zamościu:
-Roztoczańskie Muzeum PRL, ul. Weteranów 6 – niewielkie aczkolwiek urokliwe muzeum zawierające mnóstwo eksponatów, którymi są rzeczy codziennego użytku z czasów socjalizmu.
-Biuro Wystaw Artystycznych ul. Stanisława Staszica 7 – obszerna galerii sztuki z ponad 3000 egzemplarzami, zawiera zarówno wystawy stałe, jak i okresowe.
– Jazz club „Kosz” - miejsce w którym organizowane są koncerty jazzowe/bluesowe a także restauracja, znajduje się niedaleko katedry na zamojskiej starówce.
– Rotunda zamojska – miejsce martyrologii ludności Zamojszczyzny, dookoła niej znajduje się cmentarz, w którym pochowane są ofiary II Wojny Światowej.
Więcej o Zamościu
Dzień drugi – Zwierzyniec i okolice
Kolejnego dnia naszej podróży wybierzemy się na tereny należące geograficznie do Roztocza Środkowego. Zwiedzanie zaczniemy od położonego o ok. 30 km od Zamościa miasta Zwierzyniec. Samochód najlepiej będzie zaparkować w pobliżu deptaku prowadzącego do stawów „Echo”. Jeśli zabraknie miejsc przed samym deptakiem, kilkaset metrów dalej znajduje się duży parking przed jednym z supermarketów spożywczych. Obowiązkowym punktem zwiedzania będzie na pewno obejrzenie kościoła na wodzie pw. Św. Jana Nepomucena. Po drugiej stronie ulicy znajduje się były budynek Zarządu Ordynacji Zamojskiej, w którym obecnie mieści się Zespół Szkół Drzewnych i Ochrony Środowiska. Obok niego położony jest także kompleks historycznego browaru Zwierzyniec, który dalej jest czynny i można zaopatrzyć się w nim w wysokiej jakości lokalne piwo. Latem odbywa się tam znana w całym kraju Letnia Akademia Filmowa. Stawy Echo są idealnym miejscem na odpoczynek w upalny, letni dzień. Po drugiej stronie zbiorników znajduje się rezerwat „Ostoja”, w którym dziko żyją koniki polskie. Warto wybrać się na wieżę widokową położoną po prawej stronie względem plaży, z której będziemy mieć doskonały widok na teren Rezerwatu. Aby zaobserwować koniki z bliska należy wybrać się do położonej ok. 15 km od Zwierzyńca wsi Florianka. Znajduje się tam hodowla stajenna tego gatunku. Najlepszym rozwiązaniem będzie zostawienie samochodu i udanie się tam niesamowicie klimatyczną ścieżką rowerową. Inną opcją jest wybranie się na Bukową Górę – wzniesienie o wysokości 310m.n.p.m. z którego możemy podziwiać przepiękną panoramę roztoczańskich dywanów – pasów pól mieniących się różnymi kolorami. Są to tereny należące do Roztoczańskiego Parku Narodowego. Wracając do Zamościa koniecznie należy wstąpić do Guciowa – znajduje się tam Zagroda, na którą składa się skansen połączony z restauracją. Zjemy tam pyszne roztoczańskie dania a także kupimy lokalne wyroby.
Więcej o Zwierzyńcu- Artykuł R. Gmiterek
Inne lokalne atrakcje w Zwierzyńcu
Spływy kajakowe – bardzo popularne latem. Roztoczańskie trasy są przeważnie bardzo łatwe, woda nie jest głęboka, są to więc idealne warunki dla początkujących kajakarzy. Wokoło nas będzie jedynie cisza lasu przerywana delikatnym szumem wody. Jedną z najbardziej popularnych tras jest spływ Obrocz – Zwierzyniec (Zalew Rudka) po rzece Tanew.
Restauracja- karczma rybna „Chata Rybaka” w Bondyrzu – miejsce znane w okolicy ze względu na przepyszne dania z pstrągiem roztoczańskim. Serwowane tu roztoczańskie ryby pochodzą z lokalnej hodowli. Miejsce jest bardzo klimatyczne, znajduje się bowiem przy starym młynie, tuż obok rzeki Wieprz.
Escape Room Guciów – Obora Bimbrownika – Dom pułapek urządzony w stylu PRL-owskiej bimbrowni. Ci, którzy samodzielnie rozwiążą wszystkie zagadki zostaną uraczeni roztoczańskim samogonem
Pomnik Szarańczy – Podobno jedyny taki na świecie. Znajduje się w pobliżu kościoła na wodzie. Został postawiony na pamiątkę wytępienia szarańczy wędrownej, której plaga nawiedziła okolice w 1711 roku.
Biała Góra – położony pod Zwierzyńcem przepiękny punkt widokowy. Przy odrobinie szczęścia zobaczymy tam z bliska koniki polskie. Na szczycie znajduje się wieża do obserwacji przepięknego krajobrazu okolicy.
Zobaczcie noclegi Zwierzyniec
Dzień trzeci – Szumy nad Tanwią.
Ostatniego dnia wycieczki udamy się w kierunku południowym do przepięknego rezerwatu, który jest prawdziwą oazą spokoju. W tym celu musimy udać się do miejscowości Rebizanty położonej ok. 4km od Suśca (notabene urodził się tam Sylwester Chęciński, reżyser m.in. kultowego filmu „Sami Swoi”). Tuż przy wejściu na szlak znajduje się płatny parking strzeżony. Kiedy już uiścimy niewielką opłatę, możemy zaczynać wędrówkę na ciągle dosyć nieznane w Polsce, aczkolwiek przepiękne miejsce. Obok parkingu znajdują się dwie budki strażnicze ustawione po obu stronach mostu – rosyjska i austriacka, które przypominają o dawnej granicy zaborów. Szumy to niewielkie spady na rzece Tanew, które wydają charakterystyczny, szumiący dźwięk, w sumie jest ich 24. Różnią się między sobą wysokością a najwyższy z nich to wodospad Jeleń, który ma ponad 1.5m. Szlak, który do niego prowadzi ma niesamowity klimat, porównywany jest do Puszczy Amazońskiej. Wszystko to przez ogromne jodły, paprocie a także bagienną roślinność i żeremia bobrów. Jako, że jest to ostatni dzień naszej wycieczki, warto poświęcić go na relaks w otoczeniu natury. Tutaj czas naprawdę płynie wolniej, a dane Unii Europejskiej pokazują, iż Roztocze posiada najczystsze powietrze w Polsce. To jedno z najlepszych miejsc w kraju do zresetowania swojego umysłu i odpoczynku od wielkomiejskiego zgiełku. Kto wie, może zafascynowany turysta zechce porzucić swój dotychczasowy styl życia i zamieszkać na Roztoczu. Wyjeżdżając z parkingu warto skręcić w prawo i udać się do sąsiedniej wioski – Huty Różanieckiej. Znajdują się tam ruiny cerkwi Św. Mikołaja wraz z cmentarzem. Teren jest ogrodzony, jednak dostępny dla zwiedzających. Nieopodal znajdziemy ponadto prawdziwa gtake dla milosnieków odległej historii. Klif mioceńskiego morza - dobrze zachowane pozostałości brzegu ciepłego morza sprzed milionów lat. Samochód można zaparkować przy kościele po drugiej stronie drogi. Ponadto, na pobliskim wzniesieniu będziemy mieć piękny widok na okolicę. Idealny, by powiedzieć Roztoczu „Do widzenia”, a może „Do zobaczenia”?
Rezerwat Czartowe Pole – położony w pobliżu miejscowości Hamernia rezerwat przyrody. Znajdują się tam m.in. ruiny XVIII- wiecznej papierni Ordynacji Zamojskiej. Płynąca tam rzeka Sopot ma charakter wartkiego, górskiego potoku.
Wzgórze Kościółek – Zamczysko – wzniesienie o wysokości 246 m n.p.m. położone w widłach dolin Tanwi i Jelenia. Odkryto tam ślady grodziska pochodzącego z VIII-IX w. Na szczycie znajduje się pomnik upamiętniający powstańców styczniowych, którzy ukrywali się w pobliskich lasach.
Podsumowanie
Można pisać jeszcze długo o uroku Roztocza, jednak to niesamowite miejsce trzeba koniecznie zobaczyć samemu. Ogrom atrakcji, jaki tam na nas czeka jest niesamowity. Moja ostatnia rada to: Nie czekaj, po prostu sprawdź to sam.