Noclegi Roztocze Odkrywaj Roztocze
  • Noclegi
  • Restauracje
  • Atrakcje
  • Rozrywka
  • Informator
  • Wypożyczalnie
  • Wydarzenia
  • Aktualności
  • Noclegi
  • Restauracje
  • Atrakcje
  • Rozrywka
  • Informator
  • Wypożyczalnie
  • Wydarzenia
  • Aktualności
  • Mapa strony
  • Prawa autorskie
  • Polityka prywatności
  • Współpraca
  • Kontakt
  1. Strona główna
  2. Aktualności
  3. Roztocze
  4. Słowo o Roztoczu -Robert Gmiterek

Słowo o Roztoczu -Robert Gmiterek

18.09.2022
Roztocze
Autor: Marcin Mazurek
Słowo o Roztoczu -Robert Gmiterek Słowo o Roztoczu -Robert Gmiterek

Słowo o Roztoczu (Nie tylko Wschodnim)  

O Roztoczu napisano już wiele i wydaje się, że napisano wszystko, co można napisać. Wydawałoby się, że to niewielkie pasmo wzgórz ( ok. 180 km), rozciągające się od Kraśnika po Lwów, albo od Lwowa po Kraśnik, jest już tak dobrze zdefiniowane i opisane,
że nie ma o czym mówić i pisać, a jeśli już się pisze i rozmawia to nie wzbudza to wielkich emocji ani przesadnego zainteresowania. Nic bardziej mylnego. Już sama nazwa Roztocze użyta po raz pierwszy przez geografów galicyjskich w XIX wieku budzi wiele
kontrowersji. Wystarczy napisać ją małą literą aby ze świata w skali makro przenieść się do mikroświata, z Roztocza tworzymy roztocza. I jak tu na grzbiecie takiego stworzenia pomieścić Lwów, Kraśnik Zwierzyniec, czy choćby takie małe Niwki Horynieckie.
Nie da się. Uważajmy więc, co piszemy i jakimi literami mówimy, bo dla postronnych i nieobeznanych z materią roztoczańskich form, kraina ta stać się może krainą liliputów. Jednoznaczne pojęcie Roztocza komplikuje fakt jego podziału na różne części. Roztocze bowiem niejedno ma imię. Gdybyśmy
chcieli zapisać jego imiona razem to otrzymalibyśmy nazwę dłuższą niż najdłuższa nazwa miejscowości w Nowej Zelandii:
Taumatawhakatangihangakoauauotamateaurehaeaturipukakapikimaungahoronukupokaiwhenuakitanatahu
a brzmiałaby tak:
Roztoczelwowskiejanowskierawskietomaszowskieszczebrzeszyńskiegorajskiewschodnieśrodkowezachodniepółnocnepołudniowe
Imponująco. Ale tak jak mieszkańcy tamtej wioski mówią skrótowo Taumata, tak my mówimy Roztocze i wszystko jest jasne. Czy tak? Ano nie do końca. Bo dla jednych Roztocze to szumy na Tanwi, dla innych Zamość, dla kolejnych Szczebrzeszyn i Zwierzyniec razem wzięte, a dla jeszcze innych to Prusie. Dla tych, którzy jadą na Roztocze Wschodnie z Lublina jest to Roztocze Południowe, dla tych, którzy podążają tu z południa Roztocze Północne. Dla tych, którzy podróżują szlakami historii Roztocze
Środkowe to równocześnie Roztocze Tomaszowskie. Jedni mówią, że nie można już używać nazwy Roztocze Rawskie, ponieważ Rawa Ruska nie leży już w granicach Polski, ale czy to nie są ci, którzy równocześnie piszą o Grzędzie Sokalskiej, choć obecnie Sokal to miasto ukraińskie.

Noclegi na Roztoczu

Najwięcej kontrowersji budzi Roztocze Wschodnie, dawniej Rawskie, a dziś nazywane również Roztoczem Południowym, albo Południowo-wschodnim. Wschodnie nie podobało się niektórym do tego stopnia, że zaczęli tworzyć alternatywną rzeczywistość Roztocza Południowego. Doprowadziło to wielu niezrozumiałych i absurdalnych sytuacji. Oto na Roztoczu Wschodnim założono Południoworoztoczański Park Krajobrazowy, w którym objęto ochroną obszar ( czyżby eksterytorialny? ) pod nazwą Uroczyska
Roztocza Wschodniego. Nieopodal Dziewięcierza, w przysiółku Sołotwina powstał rezerwat jałowców „Sołokija” na cześć rzeki płynącej przez zupełnie inne Roztocze ( przez Leliszkę, Rudę Żurawiecką, Teniatyska). Do dziś wielu zastanawia się jak to się stało?
A dzieje się tak kiedy nazwy wyrywane są z kontekstu i tworzone są i przyszywane ad hoc. To tylko jedne z wielu przykładów aberracji jakie dzieją się na Roztoczu i z Roztoczem w warstwie nie tylko językowej ale także mentalnej i magicznej. Jerzy Kondracki postanowił temu zaradzić i opracował takie nazwy i taki podział na regiony fizjograficzne, który jako jedyny uzyskał szeroką akceptację polskich geografów. Dlatego wskazane jest, a nawet pożądane trzymanie się terminologii opracowanej
przez niego i potwierdzonej przez innych geografów w 2016 roku. Z podziału Jerzego Kondrackiego wynika, że choćbyśmy jechali z Lublina, Żnina, Zgierza, czy z Oławy jedziemy zawsze na Roztocze Wschodnie, Środkowe i Zachodnie, koniec, kropka. Czy naprawdę koniec. Język jest żywy i zmienia się nieustannie. Niepostrzeżenie przesuwa się też oś Ziemi. Być może za jakiś czas
Roztocze Wschodnie rzeczywiście przesunie się w stronę południa.

Aut. Robert Gmiterek

Słowo o Roztoczu -Robert Gmiterek
Słowo o Roztoczu -Robert Gmiterek
Słowo o Roztoczu -Robert Gmiterek
Słowo o Roztoczu -Robert Gmiterek
Słowo o Roztoczu -Robert Gmiterek
Wszystkie zdjęcia (5)
roztocze
Kategorie
  • Miejscowości
  • Parki
  • Roztocze
  • Rozrywka
  • noclegi
Popularne tematy
narol roztocze susiec horyniec bełżec Tomaszów Lubelski Roztocze lubycza królewska Lubaczów krasnobród cieszanów Zamość Zwierzyniec szczebrzeszyn biłgoraj parki Hutki Krasnobród Adamów Łosiniec bunkry mołotowa muzeum kajaki spływy tanew wieprz paintball strzelnica bon nocleg dopłata kniazie atrakcje józefów czartowe pole ryby łowiska karczma rybna pstrąg karp wędliny szynka kiełbasa masarnia Narol dubiel wolańczyck pudełko siedliska Centrum edukacyjne Park miniatur Budy Archipelag Roztocze noclegi hotele domki agroturystyka pensjonaty cerkwie karczmy rybne ryby z roztocza letniskowe guciów skansen suciec szumy gmina sanatorium turnus linia mołotowa bunkier leśny cmentarz stara huta wielki dział pałac rowery szlaki green velo centralny szlak nielisz zalew zamość drogi dojazd droga komunikacja krzyż krzyże kamienierka brusno bruśnieńska zdrój najtańsze trasy szlak trasa szlak turystyczny Pizuny Bernardyna Jabłońska Brat Albert pustelnia Horyniec Zdrój Roztocze Wschodnie opis oferta reklama werchrtata rata radruż cerkiew Tomaszów historia dahanay narty biegowe stoki stok narciarski siwa dolina Lubycza Królewska biłgoaj szlak kultur facebook wirtualny spacer film reklamowy artykuł sponsorowany marketing zwiezyniec Józefów rollrent wypozyczalnia hulajnogi elektryczne surron wypożyczalnia majówka weekend górecko koscielne górecko stare szum gospodarstwo agrowczasy urlop trójmiasto kraków warszawa kultura muzea festiwal karczmy ruda różaniecka koncert rozrywka kuchnia smaki restauracje wystawa hotel palacowa restauracja wesele punkt widokowy wieża apartament granice Jacnia przyjęcie sala weselna klif Huta Różaniecka mioceńskie morze promocja pozycjonowanie pałacowa wieczór kawlerski wieczór integracyjny wieczór panieński łówcza gmiterek wypożyczalnia samochodów tomaszów lubelski park narodowy kulig Ruda Różaniecka wzgórza szczyty goraj Gmiterek obóz zagłady rzeki Tanew Wieprz Sołokija dzieci basen przewodnik wieczór chrzciny bar bieganie trasy piesze nordic walking papiernia legenda basznia dolna basznia górna obserwatorium kresowa osada stacja basznia rowerki wodne rowerek zima catering wiosna lato Bełżec Green Velo szlak rowerowy trasa rowerowa Lwów wycieczka e-menu qr kod jeziernia wypożyczalnie kajaków rajd rowerowy bieg na orientację bieg terenowy top 10 komunia menu Pizzeria Trio E-menu Qr code rostauracje bary jedzenie schronisko młodzoeżowe
Odkrywaj Roztocze
  • Noclegi
  • Restauracje
  • Atrakcje
  • Rozrywka
  • Informator
  • Wypożyczalnie
  • Wydarzenia
  • Aktualności
O serwisie
  • Mapa strony
  • Prawa autorskie
  • Polityka prywatności
  • Współpraca
  • Kontakt
Dla partnerów
Jesteś właścicielem obiektu?
Zapraszamy do współpracy
Dołącz do nas!