Bunkry linii Mołotowa -Roztocze Wschodnie
Roztocze Wschodnie to kraina wymarzona dla tych, którzy kochają wycieczki śladami historii. W tej części kraju nie brak pamiątek z czasów II wojny światowej, a jedną z ciekawszych propozycji wędrówek po tym obszarze są spacery szlakiem fortyfikacji Rawskiego Rejonu Umocnionego. Jakie atrakcje czekają na tych, którzy na taką wędrówkę się zdecydują?
Linia Mołotowa – najważniejsze informacje
Fortyfikacje, które można dziś podziwiać w czasie wycieczki po Roztoczu Wschodnim, są pamiątką po słynnej linii Mołotowa. Niemiecko-sowiecki układ o granicy i przyjaźni z 23 sierpnia 1939 roku, znany jako pakt Ribbentrop-Mołotow, wytyczył nową granicę pomiędzy Trzecią Rzeszą a Związkiem Radzieckim. W związku z tym granice Rosji znacznie przesunęły się na zachód, a to oznaczało konieczność budowy nowych fortyfikacji. Powstały one w latach 1939-1941, a ze względu na genezę ich powstania, szybko nadano im nazwę linii Mołotowa. Ten system fortyfikacji zaprojektował lejtnant wojsk inżynieryjnych Dmitrij Michałowicz Karbyszew. Nad pracami przy budowie fortyfikacji czuwała Rada Techniczna, której przewodniczył zastępca ludowego komisarza obrony marszałek Boris Michałowicz Szapocznikow. Linię Mołotowa podzielono na kilka rejonów umocnionych. Do dziś w granicach państwa polskiego pozostają fragmenty dwóch takich rejonów: północny (obejmujący schrony bojowe Grodzieńskiego, Osowieckiego, Zambrowskiego i Brzeskiego Rejonu Umocnionego) oraz południowy (z częścią Rawskiego i Przemyskiego Rejonu Umocnionego).
Dzieje i ogólna charakterystyka Rawskiego Rejonu Umocnionego
Obiekty wchodzące w skład Rawskiego Rejonu Umocnionego są dziś jedną z ważniejszych atrakcji dla tych, którym marzą się historyczne wycieczki po terenie Roztocza Wschodniego. Z zachowanych dokumentów wynika, iż pierwsze prace na tym odcinku rozpoczęto już w październiku 1939 roku. Jedną z ważniejszych osób związanych z budową tych fortyfikacji był Nikołaj Watutin – szef Sztabu Frontu Ukraińskiego. W pierwszej kolejności powstawały tu umocnienia polowe, drewniano-ziemne stanowiska strzeleckie oraz rowy przeciwczołgowe i strzeleckie. O budowie umocnień stałych, czyli schronów żelbetonowych, zadecydował ludowy komisarz obrony Siemion Timoszenko w dniu 26 czerwca 1940 roku.
Jak wyglądał Rawski Rejon Umocniony w przededniu niemieckiego ataku na ZSRR? Wiadomo, że osłaniały go umocnienia polowe w postaci zasieków i rowów przeciwczołgowych. Pozycję główną stanowiły punkty oporu: Mosty Małe, Dęby, Krągły Gorąj, Wielki Dział, Brusno Stare (wzgórze Hrebcianka) oraz Brusno Nowe. Jakie typy schronów można tu zobaczyć? Częste są tu półkaponiery artyleryjskie, czyli schrony przeznaczone głównie do prowadzenia ognia dalekosiężnego, ognia bocznego flankującego międzypole. Zazwyczaj były to obiekty składające się z dwóch kondygnacji, wyposażone w dwa działa forteczne oraz w ckm. Ważną rolę na linii Mołotowa odgrywały też schrony do ognia bocznego, wyposażone zwykle w armatę przeciwpancerną i ckm, oraz schrony do ognia czołowego. Całość uzupełniały małe, jednoizbowe obiekty, wyposażone w działo lub w ckm. Większość tych fortyfikacji została przez czerwonoarmistów opuszczona, a w późniejszym okresie wykorzystana przez AK. Wiadomo też, że część umocnień z linii Mołotowa wykorzystywała UPA, dość aktywnie działająca na terenie Roztocza Wschodniego.
Historyczne wycieczki po dawnej linii Mołotowa to ciekawa propozycja dla każdego miłośnika historii. Taka lekcja to szansa na zdobycie wielu ciekawych wiadomości na temat II wojny światowej, a jednocześnie okazja do spędzenia czasu w aktywny sposób.
Bunkry na Roztoczu Wschodnim.
Powiat lubaczowski to teren gdzie znajduje się kilkadziesiąt zachowanych w różnym stopniu budowli wchodzących w skład linii Mołotowa. W gminach Narol, Cieszanów,Horyniec i Lubycza Królewska na turystów czekają dobrze oznaczone schrony różnej wielkości i zachowane w różnym stopniu. Najciekawsze bunkry zlokalizowane są w bliskiej odległości od trasy rowerowej green velo. Ułatwia to dostęp do tych ciekawych atrakcji turystycznych. Zaczynając zwiedzanie w gminie Narol kierujemy się na południe by w okolicy Huty Złomy znaleźć pierwsze umocnienia. Na niewielkiej przestrzeni od Narola w kierunku Werchraty i Cieszanowa. znajdziemy wiele bunkrów, które stanowią sporą ciekawostkę dla miłośników historii.