Noclegi Roztocze Odkrywaj Roztocze
  • Noclegi
  • Restauracje
  • Atrakcje
  • Rozrywka
  • Informator
  • Wypożyczalnie
  • Wydarzenia
  • Aktualności
  • Noclegi
  • Restauracje
  • Atrakcje
  • Rozrywka
  • Informator
  • Wypożyczalnie
  • Wydarzenia
  • Aktualności
  • Mapa strony
  • Prawa autorskie
  • Polityka prywatności
  • Współpraca
  • Kontakt
  1. Strona główna
  2. Aktualności
  3. Roztocze
  4. Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza

Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza

11.01.2023
Roztocze
Autor: Marcin Mazurek
Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza

Rzeki Roztocza- Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata

Aut. Robert Gmiterek


Rata, Sołokija, Tanew, Wieprz. Tak w kolejności alfabetycznej moglibyśmy uszeregować najważniejsze rzeki Roztocza. Ale kolejność alfabetyczna nic nam nie powie.  O tych czterech rzekach najlepiej pisać i rozmawiać w parach, w dualistycznym widzeniu świata, podzielonego na wschód i zachód. Gdy bliżej przyjrzymy się charakterystykom tych roztoczańskich żywiołów wodnych zobaczymy, że występują one w parach i są ze sobą powiązane. 

  Przyjrzyjmy się Tanwi i Racie. Najlepiej z lotu ptaka. Łączy je Wielki Dział, największa „góra”jaką widziało Roztocze. Gdybyśmy lecieli nad nią na paralotni i w swej wyobraźni obrali ją z buków i sosen, zobaczylibyśmy wyobrażony kształt serca. Serca, które pompuje krew Roztocza, dwoma arteriami. Tanwią na zachód i Ratą na wschód. To dlatego na Roztoczu granice  nie dzielą, ale łączą. Choć wody Tanwi wpływają do Sanu, a wody Raty do Bugu, to są te same wody, które odnajdą swój początek na końcu, łącząc się znów, razem z wodami Wieprza i Sołokii, gdzieś w okolicach Wyszogrodu, w Wiśle. Spójrzmy teraz na drugą parę. Wieprz i Sołokija. Tu Roztoczańska Księżniczka, tam Pan Poważny. Dla obojga początkiem jest Roztocze Środkowe, tak Jak dla Tanwi mi Raty Roztocze Wschodnie. Oboje mają swój początek na Roztoczu Środkowym. Całkiem niedaleko. Wieprz zaczyna się tam gdzie leży Wieprzowe Jezioro,  a Sołokija tam gdzie kończy się Tomaszów Lubelski. Przez pewien czas płyną niemal równoległymi korytami. Wieprz na zachód, Sołokija na wschód. Zauważyliście. Znów ten sam schemat, co w przypadku Tanwi i Raty. Oczywiście możemy to łatwo wytłumaczyć wododziałem. Wszak wododział to to, co charakteryzuje Roztocze, którego nazwa została prawdopodobnie po raz pierwszy użyta pod koniec wieku XIX. 

  W „Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich”  o Roztoczu napisano tak: „Nad Kotliną Lwowską wyniosłym upłazem z zachodnim stokiem Gołogór. Pasmo to zaczynające się w okolicy Zamarstynowa i Kleparowa pod Lwowem ciągnie się na wysokości ok. 380 m ku płn. zach. do Magierowa, a stamtąd dalej w równej prawie odległości od Bugu i Sanu na Potylicz, Werchratę i Bełżec. Tworzy ono dział wodny Bugu i Sanu. Główny grzbiet Roztocza ma postać wydłużonej a wąskiej wyżyny, nad którą wznoszą się odosobnione garby. Ku wsch. odrywają się od głównego pasma tylko dwie dłuższe, niskie ciekliny i posuwają za biegiem Pełtwi i Jaryczówki aż po Zadwórze i Milatyn. Od góry Haraj nad Żółkwią dalej ku płn. odrzyna się już wschodni blok Roztocza stromiej, a poprzedzierany jest w wielu miejscach głębokimi dolinami i parowami o bokach skalistych i o dnie zasypanym wielkiemi złomami piaskowca. Pochyłość zachodnia jest o wiele łagodniejsza, rozgałęzia się szeroko piaszczystymi i lesistymi pagórkami, które sięgają gdzieniegdzie aż do samego brzegu Sanu.” 

Czy to nie woda ukształtowała więc współczesny obraz Roztocza? Woda Tanwi, Raty, Sołokii i Wieprza, a jeszcze wcześniej zanim te rzeki miały szansę wypłynąć na powierzchnię, woda, która wypełniała  mioceńskie morze?

  Wzdłuż biegu rzek powstawały ludzkie osiedla ( Pizuny), wioski ( Werchrata , Łukawica, Pisklaki,  Leliszka, Pańków), a później miasta ( Narol, Szczebrzeszyn, Tomaszów Lubelski, Płazów, Lipsko, Krasnobród), Dzięki rzekom Roztocze wreszcie zaludniło się. Powstawały huty ( Huta Stara, Huta Różaniecka) rudy ( Ruda Żurawiecka, Ruda Wołoska, Ruda Żelazna),  hamernie ( Hamernia)  papiernie ( Hamernia, Ruda Różaniecka) młyny prochowe i zbożowe ( Grochy, Żuki, Kuryje, Młynki, Borowe Młyny, Bondyrz, Szczebrzeszyn), a w końcu na początku XXI wieku w miejscach najbardziej zagospodarowanych i przystępnych nastąpił prawdziwy kajakowy boom (Guciów, Bondyrz, Hutki, Zwierzyniec, Ruda Żurawiecka, Huta Szumy),  Rzeki Roztocza stały się kajakowym eldorado. Spływy kajakowe na stałe odcisnęły swoje piętno w krajobrazie Roztocza. Spływy kajakowe na Wieprzu, spływy kajakowe na Tanwi, spływy kajakowe na Sołokii. Jedynie Rata pozostała jeszcze nietknięta i sama sobie sterem, żeglarzem, okrętem płynie bez steru i wiosła, w stronę wschodzącego słońca. 

Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza
Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza
Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza
Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza
Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza
Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza
Wieprz, Tanew, Sołokija, Rata- Rzeki Roztocza
Wszystkie zdjęcia (7)
roztocze spływy Gmiterek rzeki Tanew Wieprz Sołokija
Kategorie
  • Miejscowości
  • Parki
  • Roztocze
  • Rozrywka
  • noclegi
Popularne tematy
narol roztocze susiec horyniec bełżec Tomaszów Lubelski Roztocze lubycza królewska Lubaczów krasnobród cieszanów Zamość Zwierzyniec szczebrzeszyn biłgoraj parki Hutki Krasnobród Adamów Łosiniec bunkry mołotowa muzeum kajaki spływy tanew wieprz paintball strzelnica bon nocleg dopłata kniazie atrakcje józefów czartowe pole ryby łowiska karczma rybna pstrąg karp wędliny szynka kiełbasa masarnia Narol dubiel wolańczyck pudełko siedliska Centrum edukacyjne Park miniatur Budy Archipelag Roztocze noclegi hotele domki agroturystyka pensjonaty cerkwie karczmy rybne ryby z roztocza letniskowe guciów skansen suciec szumy gmina sanatorium turnus linia mołotowa bunkier leśny cmentarz stara huta wielki dział pałac rowery szlaki green velo centralny szlak nielisz zalew zamość drogi dojazd droga komunikacja krzyż krzyże kamienierka brusno bruśnieńska zdrój najtańsze trasy szlak trasa szlak turystyczny Pizuny Bernardyna Jabłońska Brat Albert pustelnia Horyniec Zdrój Roztocze Wschodnie opis oferta reklama werchrtata rata radruż cerkiew Tomaszów historia dahanay narty biegowe stoki stok narciarski siwa dolina Lubycza Królewska biłgoaj szlak kultur facebook wirtualny spacer film reklamowy artykuł sponsorowany marketing zwiezyniec Józefów rollrent wypozyczalnia hulajnogi elektryczne surron wypożyczalnia majówka weekend górecko koscielne górecko stare szum gospodarstwo agrowczasy urlop trójmiasto kraków warszawa kultura muzea festiwal karczmy ruda różaniecka koncert rozrywka kuchnia smaki restauracje wystawa hotel palacowa restauracja wesele punkt widokowy wieża apartament granice Jacnia przyjęcie sala weselna klif Huta Różaniecka mioceńskie morze promocja pozycjonowanie pałacowa wieczór kawlerski wieczór integracyjny wieczór panieński łówcza gmiterek wypożyczalnia samochodów tomaszów lubelski park narodowy kulig Ruda Różaniecka wzgórza szczyty goraj Gmiterek obóz zagłady rzeki Tanew Wieprz Sołokija dzieci basen przewodnik wieczór chrzciny bar bieganie trasy piesze nordic walking papiernia legenda basznia dolna basznia górna obserwatorium kresowa osada stacja basznia rowerki wodne rowerek zima catering wiosna lato Bełżec Green Velo szlak rowerowy trasa rowerowa Lwów wycieczka e-menu qr kod jeziernia wypożyczalnie kajaków rajd rowerowy bieg na orientację bieg terenowy top 10 komunia menu Pizzeria Trio E-menu Qr code rostauracje bary jedzenie schronisko młodzoeżowe
Odkrywaj Roztocze
  • Noclegi
  • Restauracje
  • Atrakcje
  • Rozrywka
  • Informator
  • Wypożyczalnie
  • Wydarzenia
  • Aktualności
O serwisie
  • Mapa strony
  • Prawa autorskie
  • Polityka prywatności
  • Współpraca
  • Kontakt
Dla partnerów
Jesteś właścicielem obiektu?
Zapraszamy do współpracy
Dołącz do nas!