Spacer po Zwierzyńcu

„Jak spacer po Zwierzyńcu, to tylko wczesną wiosną, albo późną jesienią.” Takie, potwierdzone opinie krążą wśród bywalców tej „villa ideale in modo italiano”, dzisiejszego miasta ogrodu ( tak, tak ze wsi wyrastają miasta) założonego w 1593 roku przez Jana Zamoyskiego w samym środku roztoczańskiej puszczy. Oczywiście dzisiaj możemy spacerować po reliktach tego renesansowego założenia i sycić oczy
nie tylko przeszłością i tym, co w przeszłości zostało ukształtowane ludzką ręką, ale i współczesnością, znakami czasów i obyczajów, różnokolorowymi banerami, wykwitami radosnej konsumpcyjnej twórczości. Nie wiadomo, czy to zasługa tych banerów, czy też inne nieznane czynniki sprawiają, że latem jest tu ruch nie do opisania i na ulicach i deptakach miasteczka trudno znaleźć miejsce do
swobodnego kontemplowania organicznego piękna miasteczka. Faktem jest, że Zwierzyniec jest niezwykle popularnym celem turystycznym i w najbardziej urlopowym czasie, ci którzy się tu wybierają muszą się liczyć z „pewnymi” niedogodnościami. Dlatego polecam Zwierzyniec po sezonie. Można wygospodarować sobie sobotę i niedzielę wolną i korzystając z jesiennej albo wiosennej pogody
pospacerować, tak jak się spaceruje.
Jak jest napisane w księgach, spacer jest to nieśpieszne chodzenie bez konkretnego celu na świeżym powietrzu, dla przyjemności i dla zdrowia. W obecnych czasach mało już jest miejsc z naprawdę świeżym powietrzem. I choć Zwierzyniec w zimie ze względu na smog do takich na pewno nie należy, to wiosną i jesienią dzięki puszczańskiej otulinie świeżego powietrza ma w nadmiarze. I z tego nadmiaru możemy korzystać do woli i nieśpiesznie.
Spacer najlepiej zacząć od od stacji kolejowej zawsze zamkniętej na cztery spusty. Z jej peronu rozciąga się widok na Tartaczną Górę z drewnianą wieżą widokową i niedaleko jest do Zalewu Rudka. Można wzbogacić nasz spacer o te dwa miejsca, ale pamiętając o tym, że nie jest to bieg na orientację i nie obowiązuje nas ostry dryl przewodnickiej marszruty.
Ze stacji idziemy ulicą Kolejową poprowadzoną równolegle do Wieprza na zachód w stronę mini ronda gdzie zbiegają się cztery ulice, Kolejowa przechodząca w ulicę Aleksandry Wachniewskiej i ulica Chodorowskiego przechodząca w ulicę 1 Maja. Idziemy przez długi czas ulicą imienia znamienitej malarki, osobistości i osobowości zwierzynieckiej, do dzisiaj obecnej w pamięci i w krajobrazie miasteczka ( pod numerem 17 przy tej ulicy stoi jej dom, o który toczy się batalia konserwatorska) po drodze mijając parking, plac linowy i budynki Zarządu Ordynacji Zamojskiej z dębem Zdzisławem na dziedzińcu.
Gdy znajdziemy się na skrzyżowaniu ulicy Aleksandry Wachniewskiej z ulicą Browarną skusi nas widok kościółka na wodzie lecz nie skręcimy w jego stronę, ale pozwolimy sobie na obejście stawu Kościelnego dookoła ( zgodnie z teorią alejek ogrodowych, która każe prowadzić je raz con vex, a raz con cave).
Przypominamy sobie, że jesteśmy na spacerze i nie szukamy najprostszej drogi do celu, ale z drogi czynimy cel. Poza drogą dobrze jest się przyjrzeć budowli ze wszystkich stron, a przy okazji poznać lepiej jej otoczenie. Dlatego idziemy dalej i dopiero tuż przed końcem ulicy Aleksandry Wachniewskiej pod Okiem Opatrzności z 1852 roku skręcamy w lewo. Oko Opatrzności będzie nas obserwować nawet
wtedy kiedy znajdziemy się po drugiej stronie stawu, a szczególnie mocno i uparcie kiedy przyjdzie nam ochota wstąpić do zwierzynieckiego browaru, znajdującego się vis a vis barokowego kościoła pod wezwaniem Jana Nepomucena przy ulicy, a jakże Browarnej, co nie powinno dziwić. Nie dziwi też patron tej perły zwierzynieckiej architektury, gdyż nie ma chyba bardziej związanego z wodą świętego nad Jana Nepomucena. Mijamy browar i mostem/pomostem podchodzimy pod wrota kościoła.
Stamtąd wracamy na róg ulicy Ordynackiej i Browarnej, która w tym miejscu płynnie przechodzi w ulicę Plażową. Na razie plaży ani widu ani słychu, natomiast po prawej stronie, wyniesiony nad ulicę na stoku wzgórza będzie się pysznił przed nami Pałac Plenipotenta. Piętrowa, drewniana willa, w której dawniej urzędował zarządca Ordynacji Zamojskiej zbudowana w stylu uzdrowiskowym przypomni nam, że przyjechaliśmy tu dla zdrowia i powinniśmy zwolnić kroku. Obecnie mieści się w niej siedziba dyrekcji Roztoczańskiego Parku Narodowego. O czasie przypomina nam też gnomon czyli zegar słoneczny ustawiony na dziedzińcu siedziby. Przypominam, że nie należy do niego regulować zegarków w czasie zimowym tj. od października do kwietnia, gdyż w tym czasie spóźnia on się o dobrą godzinę.
Po lewej stronie widzimy ośrodek edukacyjno-muzealniczy Roztoczańskiego Parku Narodowego, gdzie swoje przytulisko znalazły roztoczańskie krasnale. Z prawej kusi wąska ścieżka przyrodnicza na Bukową Górę wytyczona w strefie ścisłego rezerwatu, strzeżona przez wąską bramę. Jednak my wybieramy przestronną i szeroką ulicę Plażową i mamy nadzieję, że nie doprowadzi nas ona do zguby. Nie chcemy przecież mnożyć przed sobą trudności. Chcemy tylko pospacerować i odświeżyć głowę. Chcemy na własne oczy zobaczyć obiecaną plażę. I oto po kilkuset metrach docieramy nie śpiesząc się nad Stawy Echo, o których nie tak dawno słyszeliśmy, że grozi im unicestwienie przez suszę. Ale na szczęście najgorsze przepowiednie nie spełniły się i przez czas jakiś możemy się cieszyć niczym niezmąconą wodną przestrzenią ( no może zmąconą jedynie podmuchami wiatru i przebrzmiałym echem igraszek plażowiczów letnich).
Jeśli mamy w zanadrzu jakiś czas, możemy wrócić na stację, tą lub inną dowolnie wybraną drogą. Jeśli nie możemy usiąść w korzeniach sosen i poczekać na czas.