"Kompania AK ,,Narol" utworzona została w połowie 1942 r. Jej powstanie było efektem
reorganizacji wprowadzającej w rejonach obwodu tomaszowskiego, wojskowy podział na
kompanie, plutony i drużyny. Pierwszym dowódcą kompanii ZWZ-AK ,,Narol" był ppor.
Michał Bednarski ,,Jodła" (VI 1942 r. - XI 1943 r.), a następnie por. Karol Kazimierz Kostecki ,,Kostek"
(XI 1943 r. - IX 1945 r.). Po rozwiązaniu AK, kompania ,,Narol" przeszła przez kolejne struktury
podziemne - Delegaturę Sił Zbrojnych, a następnie Zrzeszenie ,,Wolność i Niezawisłość". W
ramach powstałych struktur Zrzeszenia ,,WiN" dowódcą kompanii ,,Narol" został por. Stefan
Kobos ,,Wrzos", pełniący tę funkcję od września 1945 r. do chwili rozwiązania jej struktur w
połowie kwietnia 1947 r.
Organizacyjnie kompania AK ,,Narol" wchodziła w skład Rejonu V Obwodu Tomaszów Lubelski -
Inspektorat Zamość - Okręg Lublin. W strukturze kompanii działało pięć plutonów obejmujących
miejscowości: Bełżec, Brzeziny Bełżeckie, Chlewiska, Chyże, Jędrzejówkę, Kadłubiska, Krupiec,
Lipie, Lipsko, Łozy, Łukawicę, Maurycówkę, Młynki, Narol, Narol Wieś i Zagrody.
Kompania ,,Narol" jako sprawnie zorganizowana i dowodzona jednostka brała udział w akcjach
dywersyjno-sabotażowych oraz bojowych mających na celu ochronę ludności przed represjami ze
strony okupanta niemieckiego i zbrojną działalnością Ukraińskiej Powstańczej Armii.
Najważniejsze akcje w których brała udział kompania ,,Narol":
Akcja niszczenia dokumentów w urzędach gminnych w Narolu i Lipsku w marcu 1943 r.
przeprowadzona w ramach szerszych działań Kierownictwa Walki Konspiracyjnej. Akcja miała
na celu zniszczenie spisów kontyngentowych, ewidencji ludności czy ksiąg meldunkowych co
miało utrudnić władzom okupacyjnym pobór miejscowej ludności na roboty przymusowe i
zdezorganizować system kontyngentów.
Odparcie ataku trzech sotni UPA na Narol w nocy z 21 na 22 V 1944 r. Zdecydowana obrona
Narola i okolic zniweczyła plan UPA uderzenia na Płazów, Rudę Różaniecką i Susiec.
- W lipcu 1944 r. realizując założenia akcji ,,Burza", kompania ,,Narol" brała udział w opanowaniu
Bełżca (20 VII 1944 r.) i Tomaszowa Lubelskiego (21 VII 1944 r.).
- Rozbicie aresztu KP MO w Lubaczowie (31 1 1945 r.) i PUBP w Tomaszowie Lubelskim (13-14
XI 1945 r.). W wyniku tych akcji uwolniono więźniów, wśród których znajdowali się żołnierze
kompanii ,,Narol". (...)"